Hamilelikte Ultrason Kullanımı

Hamilelik döneminde anne adayları en az 4 sefer ultrason yaptırmalıdır. İlk olarak gebeliğin 6. haftasında bebeğin rahmin içerisinde ve kalp atışlarının olduğunu gösteren ultrason yapılmalı. 12 - 14. haftalar arasında bebeğin oluşumunu tamamlayıp, büyümeye başladığı dönemlerde kromozom anomalilerinden down sendromunu teşhis etmek için ense kalınlığının ölçüldüğü bir ultrason muayenesi gerçekleşir. Bu dönemde yapılan ultrasonlarda bir çok hastalığın kontrol edilme ihtimali vardır. Bir diğer ultrason ise 22 - 23. haftalar arasında yapılan detaylı ultrasondur. Bu ultrason sırasında bebeğin tüm organları incelenir. 4. olarak yapılan ultrasonda ise 8. ayın sonunda yapılır ve bebeğin büyümesinin nasıl olduğuna bakılır. 

Gebelik için yapılan ultrasonografide röntgen gibi iyonize radyasyon kullanılmadığından gelişmekte olan fetus üzerinde toksik etkiye sahip değildir. Uzun yıllardır yapılan çalışmalarda ultrasonun anne ve bebeği üzerinde zararı olmadığı kesin olarak belirlenmiştir. 

Ultrason ses dalgalarının sonucu anne karnındaki bebeğin şekil olarak ortaya çıkmasıdır. Hamilelikte ultrason uygulamaları ile ilgili en büyük risk, özellikle yeterli tecrübeye sahip olmayan kişiler tarafından yapılan incelemelerde bazı fetal anomalilerin gözden kaçırılması riskidir. Bu riski en aza indirmek için tüm gebelik boyunca en az bir incelemenin başka bir hekim tarafından yapılması yaygın ve etkili bir uygulamadır.

Hamileliğin 3. ayında bebek oluşum aşamalarını tamamladığından dolayı yapılan ultrasonla kafa, vücut, kollar gibi bebeğin tüm vücudu net bir şekilde görülmektedir. Bebeğin vücudunda ortaya çıkabilecek olan bozukluklar 3. ayda yapılan ultrason ile çok rahat tespit edilmektedir. Kafa içindeki oluşumlardan bazıları ile bazı damarsal anomaliler 3. ayın sonunda ultrason ile belirlenmektedir. Aynı şekilde böbrek ya da mesane ile ilgili sorunlar da 3. ayın sonunda yapılan ultrason ile belirlenebilmektedir. Özellikle kafa için oluşumlar ya da kafa kemiğinin oluşmaması, kafa kemiğinin oluşup içerisinin tamamen su ile dolu olması ya da kafa kemiğinin oluşmayıp beynin dışarıda olması gibi durumların olduğu zamanlarda müdahale edilerek düşük yaptırılması gerekir. 

Doppler etkisi insan vücudunda, hareket eden kalp kasları, damarlarda akan kan gibi yapılar tarafından oluşturulmaktadır.  Doppler ultrason ile hamileliğin ilk aylarından itibaren bebekte olabilecek down sendromu rahatsızlığı tespit edilebilmektedir. İlerleyen gebelik haftalarında doppler ultrason ile ilerleyen dönemlerde hamilelik zehirlenmesi olup olmayacağına dair bilgiler edinilebilir. Hamileliğin ileri dönemlerinde bebekte büyüme problemi varsa doppler ultrason ile bakıp kan akımını ölçerek bebeğin doğumu ile ilgili kararı alabilirsiniz.

Gebelikte yapılan 3 boyutlu ultrason ile bebekte olabilecek sorunların neler olduğu görülebilmektedir. 3 boyutlu ultrason sayesinde yüz, vücut, dış yüzey anomalileri çok net şekilde görülmektedir. Bebeğin omur kemiğinde meydana gelen bozukluklar eğrilik, açıklık gibi. El, ayak ya da bacak gibi bozukluklar da 3 boyutlu ultrason ile görülebilir. Son gelişen teknoloji sayesinde bebeğin iç organlarında ya da beyin kısmında ortaya çıkabilecek anomalilerin de tespit edilmesi 3 boyutlu ultrason ile sağlanmaktadır.