3D Yazıcılar Hakkında Merak Edilenler

3D yazıcılarla otomobil parçalarından, silaha, mimari maketlerden sanatsal tasarımlara kadar her tür obje yapılabiliyor. Hatta çok ileri seviye ve beton ile üretim yapabilen devasa 3D yazıcılarla yeni binalar bile yapmak mümkün. Üstelik bunun için neredeyse hiç insan gücüne ihtiyaç duyulmuyor. 3 boyutlu yazıcılarla ilgili daha fazla bilgi için videoları izleyebilirsiniz.

Piyasada yaygın olarak kullanılan 3 farklı çeşitte 3D yazıcı mevcuttur. Bunu bir tanesi Selective laser sintering (SLS) - Seçici lazer sinterleme teknolojisi dediğimiz bir toz maddenin üst üste katmanlanarak tamamı renkli bir şekilde yazılabileceği bir teknolojidir. 

Bir diğeri ise SLA dediğimiz teknoloji. Açılımı Stereolithography'dir. Tam olarak 3 boyutlu taşbaskı (litografi) anlamına gelir. SLA, tamamen sıvı bir ham maddenin bir tankın içerisinde alttan ışık vurdurularak katman katman 3 boyutlu model alınabilen bir teknolojidir. 

Son olarak videoda uzmanın yanında bulunan üç boyutlu yazıcının da sahip olduğu teknolojidir. Fused deposition modeling (FDM), bir plastik ham maddenin eritilerek üst üste katmanlanmasıdır. 

Aslında bütün 3d printer piyasasında yapılan teknoloji üst üste katmanlamaya dayanır. Siz bu katmanlama çeşidini değiştirerek 3d printer çeşitlerini değiştirmiş oluyorsunuz. 

Fused deposition modeling (FDM) bazlı masaüstü teknolojiler hem fiyat hem de performans anlamında SLA'lere göre bazı noktalarda daha avantajlıdır. Tabii ki bazı noktalarda ise SLA 3d yazıcıların FDM'lere göre çok fazla avantajı bulunur. 

SLA yazıcılar yüksek çözünürlüklü baskı alma özellikleri ile özellikle kuyumculukta ve dişçilikte, diş tedavileri teknolojilerinde sıklıkla kullanılmaktadır. Fakat FDM'e oranla da baskı alanları daha küçük, baskı süreleri daha kısadır. FDM teknolojisinde ise baskı sürenizi katmanlama boyutunuzu değiştirerek artırabileceğiniz gibi, daha yüksek çözünürlük olması için de katman boyutunu minimalize edebilirsiniz. FDM'in ham maddesi plastik olduğu için çok daha ucuza mal etmek mümkündür ve piyasada çok fazla çeşidi mevcuttur. Piyasada ahşap katkılıdan, bronz katkılıya kadar pek çok flement çeşidi bulunuyor. Bunları FDM yazıcınızda rahatlıkla kullanabiliyorsunuz. 

SLS teknolojisinde ise ham madde maliyetleri oldukça yüksektir. Bunlar profesyonel segmentte yazıcılardır. Siz tamamı renkli basabiliyorsunuz ama burada tamamı renkli modeli tedarik etmeniz gerekli. Bu modeli ona yükleyerek ham maddeden katmanlayarak, aslında aynı teknolojiyi kullanarak baskı alabiliyorsunuz.

FDM teknolojisinin en büyük avantajlarından bir diğeri ise fiyatının oldukça uygun olması ve her seviyeden kullanıcıya hitap edebilmesidir. Buna ek olarak piyasada açık kaynaklı model sitelerinde FDM 3d teknolojisine uygun yaklaşık 3-4 milyon model bulunabilmektedir. Böylece istediğiniz modelleri ücretsiz olarak indirip kendi FDM 3d yazıcınızdan çok hızlı bir şekilde baskı alıp hemen kullanabilirsiniz.

3d yazıcı alırken en dikkat edeceğimiz konu bu yazıcıyı nerede kullanacağımızdır. Öncelikli olarak hobi amaçlı, günlük kullanım için mi olduğuna yoksa profesyonel segmentte işler mi üretileceğine, prototipleme mi yapılacağına iyi karar verilmelidir. Bir diğer yandan çıktı alırken, tamamı renkli çıktıya mı ihtiyacımız var yoksa plastik bazlı çalışan, FDM teknolojisi dediğimiz 3d teknolojisi ihtiyacımızı karşılar mı, bilmeliyiz. 

Eğer FDM teknolojisi kullanan bir yazıcı satın almak istiyorsanız cihazın en önemli noktası teknik servis desteğinin ne kadar iyi olduğudur. Çünkü bu yazıcıları kullanmak çok küçük bir miktar da olsa operasyonel tecrübe gerektiriyor. Dolayısıyla satın aldığınız yerin bunu size sunması gerekir. 

3d yazıcılarda piyasada çok fazla baskı seçeneği mevcut. Ancak patenti alınmış ve sıklıkla kullanılan teknolojilere bakacak olursak 3 temel çeşit bulunuyor. Bunları şu şekilde sıralayabiliriz.

1. Fused deposition modeling (FDM) - Plastik ham maddenin eritilerek üst üste katmanlanması

2. Stereolithography (SLA)- 3 boyutlu taşbaskı (litografi)

3. Selective Laser Sintering (SLA) - Seçici lazer sinterleme

3d yazıcılarda en kritik parça nozzle olarak adlandırılan yazdırma kafasıdır. Bu parça yüksek sıcaklıklarda plastiği eriterek yazdırma işlemi sağladığı bir parça. 3d yazıcılarda en temel problem genellikle yazma kafasında çıkar. Çünkü flement dediğimiz ham madde tamamen oradan geçerek belli bir sıcaklıkta eriyip üst üste katmanlanır. Fakat bu masaüstü yazıcılarda yüksek sıcaklıklarda ve uzun süreli baskılarda olduğu için bu parçalar belirli bir süre sonra yoruluyor ve çalışmalarını ilk başlardaki gibi yerine getiremiyorlar. Bu parçanın bakımı çok önemli bir konu teşkil ediyor. Aynı zamanda 3d yazıcılarda kullanılan ham madde flement, bulunduğu ortamda tozlanabiliyor ve bulunduğu ortamın nemini içine çekebiliyor. Dolayısıyla 3d yazıcıda kullanılacak ham maddenin tozsuz ve nemsiz bir ortamda muhafaza edilmesi gerekiyor. Bu doğrudan 3d yazıcınızın daha uzun ömürlü olmasına katkı sağlıyor. 

Profesyonel kullanım için tozdan üst üste yazdırma yöntemini kullanan bazı yazıcılar mevcuttur.  Buna Selective Laser Sintering (SLS) teknolojisi denir. Bu teknoloji ile tamamı renkli baskı alabilirsiniz. Fakat bunların diğer yazıcılara göre bazı dezavantajları olabildiği gibi, profesyonelde realistiğe çok yakın olduğu için genellikle bu yazıcılar kullanılır. SLS ile daha küçük boyutlarda ancak çok yüksek çözünürlüklü baskılar almak mümkündür. Özellikle dişçilik ve kuyum sektöründe kullanılır. 

Profesyonel seviyedeki yazıcılar daha büyük boyutlu olduğu için bir istasyona ve çalışma alanına ihtiyaç duyan 3d printerlar olur. Bunlarda baskı aldıktan sonra tekrar yüzey işlemleri, katılaştırma - sertleştirme gibi ek işlemler de yapmanız gerekiyor. Bu sebeple profesyonel segmentteki yazıcılar ile masaüstü yazıcılar arasında ciddi bir fark bulunuyor.

3 boyutlu yazıcılarda sistem elektronik parçalar ve mekanik parçalar olarak ikiye ayrılır. Elektronik parçalar herhangi bir bakıma gerek duymuyor ve uzun süre çalışabiliyor, uzun ömürlü oluyor fakat mekanik parçalar zamanla yağlanmaya ihtiyaç duyabiliyorlar, düzenli bakımlarının yapılması gerekiyor.

Yazdırma başı cihaz kapalıyken elimizle rahat bir şekilde dolandırılabiliyorsa cihazın yağlamaya ihtiyacı yok demektir ancak rahat bir şekilde hareket etmiyorsa cihaz ortamdaki toz ve nemden dolayı korozyona uğramış olabilir. Dolayısıyla 3d yazıcı firmanızın önerdiği bir yağ markası ve yağlayıcı ile cihazın millerini çok kısa bir sürede yağlayıp tekrar hareket ettirip kontrolünü yaparak kullanıma hazır hale getirebilirsiniz.

3d yazıcılarda bakımdan ziyade kullanım sırasında da dikkat edilmesi gereken önemli konular vardır. Örneğin tabla ile yazdırma kafası olan nozzle arasındaki mesafe çok önemlidir. 3d yazıcılarda tabla kalibrasyonu doğru yapılmalıdır. Eğer bunu yanlış yaparsanız nozzle ucunuza zarar verebilirsiniz ve bu da yazıcınızı kullanılmaz hale getirebilir.