İhracat türleri nelerdir?
Dış ticarette, ulusal sınırların dışına mal ya da hizmet satışına ihracat denir. İhracat türlerini şu şekilde özetleyebiliriz.
En sık yapılan ihracat, normal mevzuat çerçevesinde yapılan ve belli bir özellik arz etmeyen ihracat, bildiğimiz ihracattır. Ancak bunların dışında, ihracatın bazı koşullara bağlı olarak, bedelsiz, kayda bağlı, izne bağlı gibi türleri bulunur.
Kayda bağlı ihracat, Türk menşeili ürünlere kotalar, çeşitli sınırlandırmalar ya da yasaklar koyan ülkelere yapılması söz konusu ihracatın, bu sınırlamalara karşı ne durumda olduğunu tespit edebilmek için yapılan işlemlerdir. Kayda bağlı ihracatta, en tanıdık gelecek sektör tekstildir. İhracat yapılan ülke, kendi imalatçısını korumak için kota koyarak tedbir alır.
Bedelsiz ihracat ise, bedeli, yürürlükteki kambiyo mevzuatı çerçevesinde yurda getirilmesi gerekli olmaksızın yurtdışına kesin olarak yapılan mal çıkışlarıdır. Herhangi bir parasal giriş çıkış bulunmaz. Numune ürün, katalog, kullanım kılavuzları, garanti kapsamında gönderilen yedek parçalar bedelsiz ihracata örnek olabilir.
Geçici ihracatta, fuar katılımı gibi durumlar için fuar süresince kullanılmak üzere ihraç edilen ürünler, fuar bitiminde tekrar yurda getirilir. Buna da geçici ithalat denir.
Bir diğer ihracat türü izne bağlı ihracattır. Burada, ihracı uluslararası anlaşma, kanun, kararname ve ilgili sair mevzuat uyarınca belli bir merciin ön iznine bağlı malların ihracatında söz konusu olur.
Konsinye ihracatta da ilk etapta para gelmez. İhracat bedelsiz olarak gerçekleşir. Ancak alıcı malı satıp mal bedelini tahsil ettikten sonra ihracat bedelini gönderir.
Transit ticarette, mal Türkiye gümrük sınırlarına girmeksizin ve/veya bir ülkeden doğruca bir başka ülkeye gönderilir.
Bağlı muamele veya takasta ihraç edilen malın tümüne veya bir bölümüne karşılık mal alındığı bir ticaret şeklidir. Bunu barter veya takas olarak da adlandırabiliriz.
Dolaylı offset ise takasın, yani değiş tokuş yapılan mamulün birbiri ile ilişkili olduğu durumlarda ortaya çıkar. Üretilen malın veya verilen hizmetin bedelinin çeşitli ihraç ürünleriyle karşılanmasıdır.
Yorumlar